Kalendarze OSP – czy można je sprzedawać, czy tylko rozdawać? Poradnik prawny.
Co roku jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej przygotowują własne kalendarze – piękne, personalizowane, ze zdjęciami druhów, remizy czy akcji ratowniczych. To ważny element tradycji OSP, ale też skuteczne narzędzie budowania relacji z mieszkańcami i sponsorami. Pojawia się jednak pytanie: czy kalendarze strażackie można sprzedawać, czy powinny być wyłącznie rozdawane?
Odpowiedź nie jest tak oczywista – wiele zależy od formy działalności OSP, zapisów prawnych i sposobu rozliczeń. W tym poradniku omawiamy najważniejsze aspekty prawne, które powinna znać każda jednostka.
1. OSP a działalność gospodarcza – podstawy prawne
Ochotnicza Straż Pożarna to stowarzyszenie, które może prowadzić działalność odpłatną i nieodpłatną. Co istotne, OSP nie jest firmą komercyjną, dlatego nie może dowolnie sprzedawać produktów tak jak przedsiębiorca.
Podstawą prawną funkcjonowania OSP jest Ustawa Prawo o stowarzyszeniach oraz statut danej jednostki. Wiele OSP w statucie ma zapis, że może prowadzić działalność odpłatną pożytku publicznego, np. w zakresie edukacji, kultury czy bezpieczeństwa. Właśnie pod tę kategorię można podciągnąć przygotowanie i dystrybucję kalendarzy.
2. Rozdawanie kalendarzy – najbezpieczniejsza forma
Najczęściej spotykana praktyka to bezpłatne rozdawanie kalendarzy mieszkańcom. W zamian druhowie proszą o dobrowolne datki na działalność OSP. Wtedy formalnie nie sprzedają kalendarzy, tylko przyjmują darowizny.
To rozwiązanie ma wiele zalet:
- nie wymaga prowadzenia ewidencji sprzedaży,
- pozwala uniknąć podatku VAT,
- jest zgodne z tradycją – mieszkańcy rozumieją, że ich wpłaty to forma wsparcia jednostki, a nie cena zakupu.
Warto jednak pamiętać, że darowizny należy ująć w dokumentacji finansowej OSP – np. w księdze przychodów i rozchodów stowarzyszenia.
3. Sprzedaż kalendarzy – kiedy jest możliwa?
OSP może również sprzedawać kalendarze wprost, ale wtedy mamy do czynienia z działalnością odpłatną, a czasem nawet gospodarczą.
W praktyce oznacza to:
- wystawianie paragonów/faktur (konieczna kasa fiskalna przy określonym limicie),
- rozliczenie podatku VAT i CIT,
- prowadzenie pełniejszej księgowości.
Dla większości jednostek to zbyt skomplikowane, dlatego zdecydowanie częściej wybierana jest forma rozdawania za darowizny.
Sprzedaż wprost ma jednak sens w przypadku większych jednostek, które np. współpracują z gminą, prowadzą szerszą działalność statutową i są przygotowane księgowo.
4. Jak formalnie przyjmować darowizny za kalendarze?
Jeśli druhowie rozdają kalendarze i jednocześnie proszą o wsparcie, warto trzymać się kilku zasad:
-
Poinformować mieszkańców, że kalendarze są rozdawane bezpłatnie, a wręczane datki to dobrowolne wsparcie OSP.
-
Prowadzić ewidencję darowizn – najlepiej w formie prostego rejestru lub kwitariuszy przychodowych.
- Wpłacać pieniądze na konto jednostki – unikniemy wątpliwości podatkowych i zapewnimy przejrzystość finansów.
Takie podejście jest zgodne z prawem i bezpieczne w razie ewentualnej kontroli.
5. Sponsoring – dodatkowe źródło finansowania
Ważnym elementem kalendarzy OSP są reklamy sponsorów – lokalnych firm, które wspierają strażaków.
- Sponsorzy płacą za umieszczenie swojej wizytówki w projekcie.
- Środki te są rozliczane jako darowizna albo jako umowa sponsoringu.
- To rozwiązanie pozwala pokryć znaczną część kosztów druku, a często nawet całe wydatki.
Umowa sponsoringu powinna być spisana na piśmie – to dodatkowe zabezpieczenie dla obu stron.
6. Co wybrać w praktyce?
-
Małe OSP – najlepsza będzie forma rozdawania kalendarzy za dobrowolne datki i korzystanie ze wsparcia sponsorów
-
Większe OSP z zapleczem księgowym – mogą zdecydować się na sprzedaż wprost, ale wymaga to obsługi podatkowej
- Każde OSP – powinno zadbać o przejrzystość finansów i prawidłowe rozliczanie darowizn
7. Podsumowanie
Kalendarze OSP to coś więcej niż tylko praktyczny gadżet. To tradycja, sposób budowania więzi z mieszkańcami i realne źródło wsparcia finansowego.
✅ Rozdawanie za darowizny – najprostsze i najczęściej stosowane rozwiązanie.
✅ Sprzedaż wprost – możliwa, ale wymaga formalności podatkowych.
✅ Sponsoring – klucz do obniżenia kosztów i wzmocnienia relacji z lokalnym biznesem.
Pamiętaj – każda jednostka OSP powinna działać zgodnie ze swoim statutem i obowiązującymi przepisami. A kalendarze, odpowiednio przygotowane i rozdane mieszkańcom, mogą co roku przynosić realne wsparcie dla strażaków ochotników.
👉 Zastanawiasz się nad przygotowaniem kalendarzy dla swojej jednostki? Sprawdź ofertę na strazackie.pl , gdzie znajdziesz różne formaty, bezpłatny projekt graficzny i pomoc na każdym etapie zamówienia.
